Krzyżówka (Anas platyrhynchos) to najczęściej spotykana dzika kaczka w Polsce. Wyróżnia się pomarańczowymi nogami i niebieskim lusterkiem z białymi brzegami na skrzydle. Jest wielkości kaczki domowej (długość ciała ok. 60 cm, rozpiętość skrzydeł ok. 90 cm, masa ciała ok. 800 g wiosną, ok. 1,5 kg jesienią). Często spotyka się mieszańce kaczki krzyżówki i kaczki domowej, które wyglądają jak krzyżówki w białe łaty.

Samiec i samica bardzo się od siebie różnią. Samica jest szaro-brązowa, kwacze podobnie do kaczki domowej. Samiec jest kolorowy, z opalizującą na granatowo głową i z zawiniętymi piórami w ogonie. Nie kwacze, lecz wydaje z siebie cichy, chrapliwy dźwięk. Latem samce przybierają szatę spoczynkową. Wyglądają wtedy podobnie do samic, ale mają żółte dzioby.

Kaczka krzyżówka składa około dziesięciu jaj w płytkim gnieździe zbudowanym w trawie. Jaja wyglądają tak samo, jak jaja kaczki domowej. Pisklęta są żółto-brązowe i wszędzie podążają za matką. Umieją latać po około sześciu tygodniach od wyklucia.

Krzyżówki spotykane są wszędzie w pobliżu zbiorników wodnych poza rzekami o bystrym nurcie. Często można spotkać je w miastach, między innymi nad stawami rybnymi w Byczynie, gdzie co roku zimuje kilkaset krzyżówek i mieszańców z kaczką domową. Krzyżówki siadają na drzewach, gdy czują się zagrożone przez drapieżniki.

Krzyżówka jest wszystkożerna. Zjada głównie rośliny wodne, larwy komarów i skorupiaki. Zimą krzyżówki chętnie jedzą chleb i podchodzą wtedy blisko do ludzi.

Naturalnymi wrogami dzikich kaczek są ssaki drapieżne, jastrzębie gołębiarze, zdziczałe psy i koty. Kaczęta bywają porywane przez ptaki krukowate oraz drapieżne gatunki ryb, jak sumy.

Kaczka krzyżówka jest ptakiem łownym w okresie od 15 sierpnia do 21 grudnia.

Dodatkowe informacje